نگاهی جامع به فرصت دورکاری، از دل تهدید کرونا

همواره دو انتخاب در زندگی کاری شما وجود دارد:
انتخاب اول: به زندگی کارمندی عادت کنید، هر روز ساعت 6 صبح با زنگ تلفن همراه خود چشم باز کنید و ندانید شکایت خود را به کدامین فریادرس ببرید! بعد از آنکه کمی خواب از سرتان پرید در خوش بینانه ترین حالت 1 ساعتی را در ترافیک به سر ببرید تا به محل کارتان برسید. پس از طی کردن 8 ساعت کاری به دور از منزل، همان 1 ساعت خوش بینانه را تا منزل طی ­کنید و زندگی غیر کاری خود را تازه آغاز کنید! در این انتخاب همیشه حس عقب ماندگی از کارهایی در زندگی وجود دارد، همیشه به طور کافی وقت معاشرت با خانواده را ندارید و کمبودهایی در این میان احساس می­شود. از طرفی با اینکه 8 ساعت زمان برای کار اختصاص دارد اما 8 ساعت مفید کار انجام نمی­شود و وقتی که می­توان از آن درست تر استفاده شود این میان تلف می­شود.
انتخاب دوم: در زمینه ای که مهارت دارید به صورت دورکاری با شرکت خود همکاری کنید. صبح ها در ساعتی که خودتان برنامه ریزی کرده اید بیدار شوید. برنامه روزانه خود را بررسی کنید و زندگی و کار را بدون از دست دادن زمان در ترافیک آغاز کنید. در این انتخاب صفر تا صد کار شما در منزل انجام می­شود و ملاک انجام کار شما به جای 8 ساعت کاری، تحویل کار روزانه است، گاهی ممکن است این کار در 2 ساعت انجام شود! زمان و برنامه ریزی خواب، بیداری، معاشرت با خانواده و انجام کارهای منزل در دست شماست و مطمئنا شما بهتر از هر کسی می­توانید مدیریت کننده زندگی خود باشید.

دورکاری چگونه به شما کمک می­کند؟

با پیشرفت های روزافزون تکنولوژی و ساده سازی انجام کارها، سبک زندگی کاری افراد هم تغییر کرده است. با ازدیاد جمعیت، روز به روز بر حجم ماشین ها و ترافیک افزوده شده و انگیزه افراد برای انجام کارها در منزل بیشتر شده است. خوشبختانه در ایران هم اهمیت این موضوع از سمت کارفرمایان شناخته شده و مشاغلی که سازگاری لازم با شرایط دورکاری را دارند می­توانند این درخواست را با مدیران خود مطرح کنند. در واقع گزینه دورکاری یک توافق بین کارمند و کارفرما است که اجازه می­دهد کارمند دورکار فعالیت خود را در هر مکانی خارج از فضای کار انجام دهد. این اتفاق منجر به اشتغال زایی برای افرادی می­شود که به دلیل موقعیت جغرافیایی یا دلایل دیگر حاضر به کار نبوده اند. تا قبل از کرونا پیش بینی می­شد که تا کمتر از 20 سال آینده رفت و آمد سنتی به محل کار منسوخ شود، با پدیدار شدن بحران کرونا و روی آوردن اجباری بسیاری از کسب و کارها به دورکاری به دلیل قطع زنجیره انتقال و ادامه فعالیت های اقتصادی ، این زمان مطمئنا کاهش پیدا خواهد کرد و دورکاری مزایای خود را در این دوران به خوبی برای همگان نمایان خواهد کرد. در ادامه به برخی از ویژگی های مثبت دورکاری اشاره می­کنیم:

• با کار در منزل زمان در اختیار شماست و هیچ مانعی سبب نمی­شود وقت شما هدر رود.
• زمان طلایی شما در ترافیک و سالن غذاخوری و خوش و بش با همکاران تلف نمی­شود.
• شاید زمانی بسیار کمتر از 8 ساعت را به کار اختصاص دهید اما آن زمان مفید خواهد بود.
• در پروژه های دورکاری مبنای کار به جای حضور در محیط شرکت بر انجام کار است.
• با انتخاب دورکاری ساعت کاری شما می­تواند دقیقا زمانی از روز انتخاب شود که بالاترین بهره وری در شما وجود دارد.
• با دورکار شدن کارمندان در مصرف انرژی مانند برق، آب و اینترنت صرفه جویی می­شود و باعث کاهش هزینه برای مجموعه ها می­شود.
• هزینه رفت و آمد به صفر می­رسد و با این کار درآمد شما بیشتر خواهد شد.
• تعادل بین کار، درآمد، هزینه و خانواده از لحاظ روحی به کارمندان آرامش خاطر می­دهد.

آمار جهانی درباره دورکاری

انجمن بین‌المللی كار از راه دور (ITAC)می­گوید دورکاری نوعی آرایش کاری است که افراد از طریق آن به شکل منعطف از نظر زمانی (پاره وقت-تمام وقت) و از نظر مکانی( در منزل-راه دور- دفتر شخصی) به انجام وظیفه محوله می­پردازند. گزارشی کهGlobal Workplace Analytics انجام داده نشان داده است که دورکاری سبب شده نیروی کار با سرعت زیادی افزایش پیدا کند و از سال 2005 افزایش 115 درصدی داشته باشد. تحقیقات همچنین نشان داده که بخشی زیادی از کارمندان در شغلی کار می‌کنند که امکان سازگاری با دورکاری در آن مشاغل وجود دارد، 25 درصد نیز به دورکاری مشغولند و 90 درصد خواهان این هستند که دورکاری را تجربه کنند.

چه مشاغلی می­توانند دورکاری کنند؟

دورکاری یک سبک منعطف کاری است نه یک شغل، بنابراین مشاغل زیادی هستند که می­توانند به این سبک کار کنند. به طور کلی تمامی افرادی که کار آنها به شکل فردی قابل اجرا است، وابسته به زمان و مکان خاصی نیست و ارباب رجوع ندارند، می­توانند کار از راه دور را انتخاب کنند. در اینجا به همراه شما به معرفی مشاغلی می­پردازیم که پتانسیل دورکاری و یا فریلنسینگ دارند:

• مترجم دورکار
• گرافیست آزادکار
• نویسندگی مقالات و تبلیغات دورکار
• عکاس فریلنسر
• ویراستار دورکار
• برنامه‌نویس و توسعه دهنده وب دورکار
• پشتیبانی دورکار
• مدیریت شبکه اجتماعی دورکار
• کارشناس سئو فریلنسری
• دورکاری با پنل نمایندگی پیامک
• مشاور حقوقی دورکار
• حسابدار دورکار
• تایپیست دورکار
• بازاریاب دورکار

مهارت های لازم برای دورکاری

شاید پیش خود فکر کنید وقتی قرار است همان کار شرکت را در منزل انجام دهید چه نیازی به کسب مهارت جدید وجود دارد؟! درست است که شما همان کار را از راه دور انجام می­دهید اما با توجه به شرایط جدید با چالش های جدیدی روبرو می­شوید که باید بتوانید با آنها روبرو شوید. چالش هایی که با حذف شدن اعضای تیم از محیط کاری رخ خواهد داد. با تقویت این مهارت ها موفقیت در دورکاری شما تضمینی خواهد شد.

مهارت حل مسئله برای دورکاری

وقتی خودتان هستید و خودتان، حل چالش هایی که بوجود می­آید سخت تر می­شود. داشتن مهارت حل مسئله برای نیروهای دورکار امری ضروری به شمار می­رود چرا که با توجه به عدم حضور همکاران و حفظ سرعت پیشبرد امور، با تکیه بر این مهارت می­توانید مشکلات را حل کنید و شرایط را به طرز مطلوب ساماندهی کنید.

مهارت‌های مبتدی فنی برای کار در منزل

کارمندان دورکار باید از مهارت های نسبی فنی برخوردار باشند تا بتوانند در نبود همکاران واحد پشتیبانی فنی مشکلات خود را برطرف کنند. راه ارتباطی همکاران در دورکاری پلتفرم های ارتباطی بر بستر اینترنت است و بهتر است مبانی لازم برای نصب و راه اندازی برنامه های جدید و حل مشکلات آنها فرا گرفته شود. البته همکاران در دورکاری هم با هم در ارتباط هستند و واحدها پاسخگوی نیازهای واحدهای دیگر هستند اما سرعت انجام کار از هر چیزی مهمتر است.

مهارت‌های ارتباطی برای آزادکاری

در محل کار خواسته ها واضح و روشن بیان می­شود و تعاملات رو در رو انجام می­شود، به همین دلیل ارتباطات بسیار راحت تر شکل می­گیرد. فرض کنید از همکار خود درخواست مهمی دارید، حتی به تماس گرفتن بین دو اتاق اکتفا نمی­کنید چرا که نیاز دارید عکس العمل او و حالت چهره او را هم ببینید تا کار را بهتر پیش ببرید. این حالت را مقایسه کنید با نیروی کار دورکاری که می­خواهد مسائل را از راه دور مطرح کند و ارتباط مداوم با سایر همکاران داشته باشد. قطعا کار برای او سخت تر خواهد شد و تقویت مهارت های ارتباطی می­تواند این خلاء را پوشش دهد.

مهارت‌های مدیریت زمان در دورکاری

دقیقا همان نقطه قوتی که در بالا به عنوان مزیت دورکاری گفتیم در صورت نداشتن مدیریت زمان می­تواند جزو معایب دورکاری به شمار رود! اینکه تمام ساعات کاری و غیر کاری شما در منزل می­گذرد، این زنگ خطر را به همراه دارد که نتوانید مرز میان این دو را تفکیک کنید. درست است با انتخاب دورکاری زمان به طور کامل در اختیار شماست اما این مزیت می­تواند تیغ دو لبه برای شما باشد. اگر نمی­توانید به درخواست هایی که در زمان کاری سمت شما می­آید نه بگویید و بدون مشخص کردن برنامه زمانی می­خواهید دورکاری انجام دهید، احتمالا در آن موفق نخواهید شد.

مهارت‌های مشارکتی در دورکاری

اگر ظرفیت کار تیمی در شما بالاست و توانایی همکاری با تیم را در خود می­بینید، قطعا در پروژه دورکاری هم موفق خواهید شد. با وجود دوری از همکاران ، نقش ارتباطات و همکاری در این سبک از کار پررنگ تر می­شود، چرا که شما عضوی از یک تیم خواهید بود که عدم حضور و عدم همکاری شما می­تواند به هدف تیم لطمه بزند. اگر همکاری مداوم شما از طریق ابزارهای ارتباطی برقرار نشود نه تنها یک شخص بلکه کل تیم متضرر خواهند شد. دورکاری به معنای غارنشینی و به تنهایی کار کردن نیست، داشتن این مهارت ها برای کسب درآمد از دورکاری کاملا الزامی است.

ابزارهای ارتباطی برای یک دورکاری موفقیت آمیز

برای در امان ماندن از ویروس کرونا و همچنین سرپا ماندن کسب و کارها و اشتغال کارمندان، مطمئن ترین راهی که وجود دارد دورکاری است. از طرفی این روزها مدیریت فعالیت اعضای تیم دورکار از بزرگترین دغدغه های مدیران به شمار می­رود. با استفاده از ابزارهای متنوع ایرانی و خارجی که برای مدیریت پروژه و ارتباطات طراحی شده، این نگرانی مرتفع خواهد شد، کافیست از این ابزارها و اپلیکیشن ها شناخت پیدا کنید و مناسب ترین آنها برای کسب و کار خود را انتخاب کنید.

ابزارهای مدیریت پروژه

مدیریت پروژه ها و در واقع تیم های در حال انجام کار، محدود به دورکاری نمی­شود. همیشه لزوم نرم افزارهای مدیریت پروژه برای فراموش نکردن کارها، جزئیات و زمان آن ها وجود دارد. این لزوم در زمان دورکاری بیش از پیش احساس می­شود. 3 مورد از نرم افزارهای مدیریت وظایف را در ادامه به شما معرفی کرده ایم که تسکولو نسخه ایرانی است که برای کاربران ایرانی ساده تر با ظاهری آشناتر دارد.

• ترلو(Trello)
• آسانا (Asana)
• تسکولو (taskulu)

ابزارهای چت و مکالمه صوتی و تصویری

وقتی جلسات و مکالمات حضوری جای خود را به ارتباطات راه دور می­دهد، باید به فکر نرم افزارهای مناسبی برای برقراری این ارتباطات ها گشت. پیام رسان هایی با قابلیت های چند کاره که برای تبادل اطلاعات و فایل استفاده می­شوند و نرم افزارهایی برای تماس های صوتی و ویدیو کفرانس های گروهی از نیازهای اساسی دورکاری محسوب می­شوند که در ادامه به تعدادی از آنها اشاره می­کنیم.

• اسلک (Slack)
• اسکایپ (Skype)
• واتساپ (WhatsApp)

نرم‌افزارهای برنامه‌ریزی و زمان‌بندی

برنامه ریزی یکی از مهم ترین کارهای یک نیروی کار دورکار است. با فاصله گرفتن از محیط کار و کار کردن در قلب خانه، شما هستید که باید زمان را مدیریت کنید و مرز بین کار و خانواده را جدا کنید. هر چقدر از اهمیت برنامه ریزی در دورکاری بگوییم کم است. در این بین نرم افزارها و اپلیکیشن ها هم به کمک شما آمده اند تا بتوانید این کار مهم را ساده تر انجام دهید.

• Cushion
• Wunderlist
• TeuxDeux

راهکارهایی برای افزایش بهره وری در دورکاری

بزرگترین زنگ خطر دورکاری، حواس پرتی و پایین آمدن عملکرد است. این اتفاق ممکن است در زمان هایی به جز دورکاری هم رخ بدهد اما با کار در منزل شرایط برای عدم تمرکز بسیار فراهم است! در اینجا به نکاتی اشاره می­کنیم که با رعایت کردن آنها می­توانید بهره وری خود را از دورکاری بالاتر ببرید.

شبیه سازی اتاق کار

کار کردن در اتاق خواب یا پذیرایی مانند درس خواندن در تخت خواب است! هر چقدر هم که بخواهید تمرکز کنید باز هم فضا شما را به کار دیگری وادار می­کند. سعی کنید فضایی مجزا برای کار خود در منزل در نظر بگیرید. حتی اگر شرایط فراهم نیست که اتاقی مجزا برای کار داشته باشید قسمتی یا میزی را برای کار مشخص کنید که خارج از اتاق خواب و تخت خواب باشد.

قانون 90 دقیقه در مغز

بر اساس پژوهش ها، مغز انسان تا 90 دقیقه می­تواند روی موضوعی تمرکز کند و بازدهی مثبت داشته باشد، پس از آن بازدهی مغز کاهش پیدا می­کند. ما به این قانون، قانون 90 دقیقه می­گوییم. شما باید همیشه قانون 90 دقیقه را در هر فعالیتی که انجام می­دهید رعایت کنید تا بهره وری در کار افزایش پیدا کند. حتی در کارهای فیزیکی و کارهای خانه، وقتی بدانید پس از 90 دقیقه مغز شما قادر نیست آن کار را به طرز مطلوبی انجام دهد قطعا استراحت می­کنید و سپس به کار خود ادامه می­دهید. در دورکاری هم باید به این نکته توجه کنید و بعد از 90 دقیقه کار، زمانی را برای استراحت در نظر بگیرید.

قرارداد با خود

با خودتان قرار بگذارید که تا کاری که برای آن برنامه ریزی کرده اید را انجام نداده اید نباید کار دیگه ای را انجام دهید. مثلا اگر برای انجام کاری 2 ساعت را در نظر گرفته اید، با خود طی کنید در آن 2 ساعت هیچ کاری جز کار اصلی نباید انجام دهید، حتی اگر به اندازه چک کردن یک نوتیفیکیشن گوشی باشد. برای تقویت تمرکز در حین کار اپلیکیشن هایی هم وجود دارد که بسیار کمک کننده هستند. مانند اپلیکیشن forest که هم نسخه اندروید و هم نسخه IOS را ساپورت می­کند.

برنامه قابل دستیابی

تنها یک برنامه ریزی جدی می­تواند شما را از دام وسوسه های محیطی که در دورکاری با آن مواجه هستید نجات دهد. برنامه ریزی به معنای فهرست بندی و تیک زدن کارها نیست، برنامه دورکاری باید کاربردی و راهگشا و با جزئیات نوشته شود. باید به قدری واقع بینانه نوشته شود که رسیدن به آن ممکن باشد. نرسیدن به برنامه منجر به ناامیدی و بی انگیزگی می­شود و نمی­تواند کمکی به انجام کارها کند. حتما در برنامه ریزی های خود زمان های استراحت را هم در نظر بگیرید زیرا با استراحت های به موقع است که کار معنا پیدا می­کند. بهترین الگویی که می­توانید در نظر بگیرید الگوی کار/استراحت/کار/استراحت است.

هشدار خاموش

پس از برنامه ریزی روزانه برای کارهای خود و مشخص کردن ساعت کاری و ساعت استراحت، در ساعت کاری تمامی زنگ های هشدار تلفن همراه خود را خاموش کنید. چه بخوهید چه نخواهید یک پیام از سمت یک دوست می­تواند به طور کلی حواس شما را پرت کند. پس با بی صدا کردن تلفن همراه یا خاموش کردن اینترنت و زنگ های هشدار، از پرت شدن حواس خود جلوگیری کنید.

قدرت نه گفتن

به طور کلی اگر این قدرت را در خود می­بینید که به درخواست های غیر ضروری نه بگویید دورکاری برای شما راحت تر خواهد بود. با کار در منزل عموما درخواست های از سمت خانواده و اطرافیان برای شما خواهد آمد که منجر به تعویق کارهای شما خواهد شد، گاهی درخواست ها به قدری وسوسه کننده خواهد بود که قدرت رد کردن آن ها را نخواهید داشت. پس برای دورکاری باید به قدری اراده داشته باشید که بتوانید درخواست های بی مورد در زمان کاری را به راحتی رد کنید و برای آن ها موقعیت دیگری را در نظر بگیرید.

غول مرحله آخر؛ اول!

مغز انسان در ساعت های مختلف شبانه روز بهره وری متفاوتی دارد و بین ساعت 6 تا 9 صبح از بالاترین بهره وری برخوردار است. در این ساعت که باید اولین ساعات کاری شما آغاز شود به سراغ غول مرحله آخر بروید، یعنی چه؟ این یعنی همیشه سخت ترین کارها را زودتر از بقیه کارها انجام دهید. با انجام این کار، هم کار سخت را در زمان اوج بهره وری مغز خود انجام داده اید و هم کل روز را به انجام آن کار سخت فکر نمی­کنید و پس از انجام آن با احساس بهتری به سراغ باقی کارها خواهید رفت.